Thư giản cùng LDC - Vì đâu mình thua kém người?
Nếu dừng để nhìn lại đôi khi ta sẽ thấy mình vẫn có rất nhiều thứ hơn người, với một số người có khi còn hơn người khác nhiều thứ lắm: Tiền bạc, vật chất, tri thức, kinh nghiệm, sức khỏe, thời gian,… Nhưng rất ít trong chúng ta sử dụng những lợi điểm hơn người để làm những việc có ích cho bản thân, gia đình và xã hội. Rồi một ngày nào đó, ai cũng nhận ra rằng “Giờ mình không còn hơn người nhiều đến thế, ít nhất là sức khỏe và thời gian”, khi ấy một số người có lẽ tự nhủ: “Mình đã làm được gì hay để lại được gì cho đời? Rồi nhiều năm nữa con cháu mình sẽ ra sao? Thế hệ trẻ sau này có còn tinh thần cống hiến và đoàn kết?”,…
Nhạc sỹ Trịnh Công Sơn đã hát “Sống trong đời sống, cần có một tấm lòng, để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi…” Khi ta cống hiến và san sẽ với cộng đồng thì cái ta hơn người vẫn còn đó và cái ta thua người sẽ vơi đi, chẳng hạn nếu cho người hành khất vài đồng bạc lẻ, có khi những đồng tiền nhỏ bé ấy đã có thể cứu sống một mạng người, khi cho đứa trẻ nghèo chiếc áo cũ, có thể em bé ấy sẽ được ấm hơn và không chết rét trong mùa đông. Có những việc vô cùng nhỏ nhưng hiệu quả đến có thể ta không ngờ. Ví dụ ta dạy cho đứa trẻ một câu châm ngôn hay, biết đâu đó sẽ là triết lý sống quý giá cho bao đứa trẻ khác sau này, nếu ta chỉ cho người hàng xóm một cây thuốc quý, biết đâu đó sẽ là bài thuốc có thể cứu rất nhiều người về sau. Nói như thế để thấy rằng cái ta cho đi đôi khi rất nhỏ bé nhưng cái ta nhận hoặc người khác nhận thì có thể lớn lao vô cùng, điều đó càng ý nghĩa nếu mọi người ai cũng biết lo cho bản thân, gia đình và giúp ích một phần cho cộng đồng cùng phát triển thì xã hội chúng ta sẽ tốt đẹp hơn nhiều.
Ngược lại, tính ích kỷ và thiếu đoàn kết sẽ khiến ta thua người nhiều lắm. Bạn thấy đấy, dù là nước nông nghiệp nhưng ta vẫn phải nhập khẩu rất nhiều loại thịt và nông sản mà người nông dân trong nước vẫn đang bán rẻ, đổ bỏ hay chờ giải cứu, vì sao? Hàng nông sản hay thịt gia súc gia cầm của các nước mà ta nhập về hẳn phải hơn ta về tính cạnh tranh trên thương trường, hoặc là vì chất lượng hoặc là vì giá! (chứ không phải vì tâm lý sính ngoại như nhiều người lầm tưởng).
Nếu nói về yếu tố cạnh tranh chất lượng và giá cả thì có rất nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân chủ yếu như: nông trang nông trại của họ rộng hơn, trình độ khoa học kỹ thuật của (nông dân) họ cao hơn, tính nhất quán trong sản xuất, thương mại và tiêu dùng của họ chuyên nghiệp hơn,… (Ví dụ việc người Nhật tổ chức đấu giá cho nông sản chất lượng cao của họ là vì vậy, và dĩ nhiên tư duy của người nông dân chân chính sẽ không có kiểu trồng hai luống rau, cái phun thuốc để bán còn cái sạch để ăn như một số người).
Có thể ví dụ cái ta thua người trong bài toán “Bưởi, chanh, cam, quýt” như thế này: Có 100 bác nông dân, mỗi bác có 1000m2 đất, vườn bác nào cũng trồng bưởi chanh cam quýt thì cái lợi là bác nào cũng biết kỹ thuật cho 4 loại quả này, nhà bác nào cũng có 4 loại quả để ăn, để bán. Rồi một ngày nọ “cam lời quýt lỗ”, các bác thi nhau chặt quýt trồng cam, cho đến khi thương lái “chán cam thèm quýt” thì các bác lại trỗ tài ngược lại, như vậy thì hiệu quả của cái vòng lẩn quẩn này như thế nào thì các bạn biết rồi. Giả sử 100 bác nông dân này cùng bắt tay nhau để chia thành 4 “Hiệp hội” (chứ không phải “Hợp tác xã” nhé!), cứ 25 người cùng trồng chỉ một loại quả thì sẽ có cái lợi rất quan trọng như sau: Kinh nghiệm của 25 bác cho một loại quả đó được hợp lại thì khỏi chê rồi, năng suất và chất lượng sẽ cao hơn, thương lái cũng khó mà ép giá (vì không mua chanh của hiệp hội 25 bác này thì muốn có trái chanh ăn phở cũng khó kiếm). Như thế tính cạnh tranh về chất lượng và giá sản phẩm sẽ tăng lên, người nông dân còn có “tiếng nói” và thương hiệu của riêng mình, việc cạnh tranh về chất lượng và giá để xuất khẩu cũng sẽ dễ dàng hơn.
Hoặc là, không khó để thấy rằng rất nhiều vườn cây ăn trái và cánh đồng quê ở ta với bờ bao chi chít, mỗi miếng trồng mỗi thứ, hoặc mỗi loại trồng xen kẻ nhau hay không được trồng cùng thời điểm, để rồi sâu bọ ong bướm tha hồ có cái ăn, khi nhà này đang chuẩn bị thu hái thì nhà kế bên đang phun thuốc, sợ lắm! Giả sử những vườn cây và cánh đồng này được “quy hoạch” thành những nông trang nông trại quy mô và bài bản hơn (ở đây chưa bàn đến các yếu tố xã hội như bố mẹ chia cho con cái, tình làng nghĩa xóm, tập quán, thói quen hay vấn đề của lực lượng lao động,…), khi đó chắc chắn sản lượng và chất lượng sẽ khác hơn nhiều. Bỏ bớt bờ bao cũng đồng nghĩa với tăng diện tích trồng trọt, khỏi phải lo thiếu nước hay ngập úng vì “ruộng cao – ruộng thấp”, dễ dàng cơ giới hóa nông nghiệp để tăng năng suất, đặc biệt hạn chế sâu bọ phá hoại cũng sẽ giảm được rất nhiều lượng thuốc trừ sâu độc hại cần dùng,…
Và nói đến thuốc trừ sâu thì rất nhiều người lại nghĩ đến việc… trồng hai luống rau (luống để ăn thì không phân không thuốc, luống để bán thì...), ngày xưa ai biếu mớ rau hay con cua – con cá – con lươn bắt ngoài đồng thì quý lắm! Giờ có ai cho như thế cũng nhận (kẻo họ buồn) nhưng đành phải bỏ cho heo ăn, đồ đồng giờ đây phải sợ ảnh hưởng bởi dư lượng của nhất thuốc (trừ sâu) nhì phân (tăng trưởng), còn đồ nuôi (hoặc trồng) nếu thật sự sạch thì mới dám dùng, nhưng nào có biết những thứ nào là sạch đây! Nhiều người có điều kiện đã tự tay nuôi trồng để có sản phẩm sạch nhưng cuối cùng có mấy ai làm được, không lẽ cứ mãi ăn mỗi thứ mình nuôi và trồng (ăn thế còn nguy hiểm hơn vì thừa chất nọ nhưng lại thiếu chất kia, vì của nhà làm thì không đầy đủ các thứ như ở chợ và siêu thị được), vả lại nói đến “cây nhà lá vườn” thì chúng không sạch như ta tưởng.
Mình đã từng mời những người bạn Tây đến nhà dùng cơm “cây nhà lá vườn” nhưng phần đông họ dùng rất miễn cưỡng, hỏi ra mới biết ở xứ họ không ăn “cây nhà lá vườn” mà chỉ dùng hàng có nhãn mác trong các siêu thị (Vì ở xứ họ nông nghiệp được kiểm soát rất chặt nên hàng siêu thị là sạch thật, còn hàng nhà trồng chỉ làm cảnh cho đẹp thôi, hàng nhà trồng chắc chắn không sạch vì mầm bệnh có thể đến từ trong hạt giống, hoặc thiếu chăm sóc bảo quản và tiệt trùng theo đúng tiêu chuẩn của Bộ Nông Nghiệp, hoặc sản phẩm dù là organic nhưng đã từng tiếp xúc trực tiếp với sâu bọ hay phân gia súc gia cầm nếu không tiệt trùng thì không thể gọi là sạch được). Họ kể có lần đang đạp xe thể dục phải dừng lại để ngăn mấy bạn du học sinh Việt Nam vô tư bẻ táo trồng ở vỉa hè ăn, vì ngoài yếu tố “cây nhà lá vườn” như đã nói, họ cũng không chắc táo đó chính quyền có vừa phun thuốc diệt sâu bọ nguy hiểm hay không.
Qua bài toán “Bưởi chanh cam quýt” và vấn đề “Rau sạch” hay “Cây nhà lá vườn”, chúng ta có thể thấy nhiều vấn đề bất cập khác trong lĩnh vực thủy hải sản, đồ gỗ, dệt may, ngân hàng, bất động sản, … Một số ngành chúng ta vẫn có hiệp hội, nhưng cách làm thì tưởng chừng như “Hạch toán – kinh doanh độc lập” và “Đèn nhà ai nấy sáng” ấy! Là người tốt nghiệp ĐH Ngoại Thương TP.HCM và trước đây và đã làm trong ngành nhiều năm, mình luôn đau đáu cái tinh thần hợp tác chia sẽ “Win – Win” của người dân ở các nước tiên tiến, với họ thì chuyện “nằm ngủ tiền vẫn đẻ” là chuyện bình thường, đa phần họ đều làm công ăn lương hoặc làm nông dân, nhưng ai cũng có tiền tích lũy sinh lời ở dạng cổ phiếu, ngân phiếu hoặc trái phiếu, họ không để tiền nhàn rỗi trong két hay để đầu cơ đất như ở xứ mình. Ở xứ họ không có khái niệm “cho vay nóng”, “chơi hụi” hay “bốc bát họ” gì cả, vì ngân hàng (hay các quỹ) luôn sẵn sàng hỗ trợ sản xuất và tiêu dùng (gần như vô điều kiện với lãi suất hợp lý), phần đông ai cũng có điều kiện dễ dàng tiếp xúc với vốn nên vấn đề start up của họ rất phát triển là vậy.
Một người bạn Mỹ đố với mình rằng: Nếu hai người công nhân cùng làm chung công việc từ năm 20 đến 50 tuổi và cùng có thu nhập như nhau thì ở Việt Nam hay ở Mỹ sướng hơn? (đương nhiên không nói đến sự khác nhau về mức sống và mặt bằng giá của hai nước), mình nhanh miệng trả lời: “Ở Việt Nam dĩ nhiên là sướng hơn rồi!”, nhưng câu trả lời đúng thật sự không phải vậy, người bạn giải thích rằng: Ví dụ người công nhân bình thường ở Việt Nam sẽ “bỏ ống” tích lũy từ năm 20 tuổi thì đến năm 40 tuổi sẽ mua được nhà phố, đến 50 tuổi sẽ mua được ô tô (nghĩa là 20 năm sống phòng trọ và 30 năm chạy xe hai bánh), còn người công nhân ở Mỹ sẽ được vay mua nhà và ô tô năm 20 tuổi và cũng trả hết nợ đến năm 50 tuổi, nghĩa là khi 50 tuổi cả hai đều sở hữu nhà và xe giống nhau nhưng người ở Mỹ sướng hơn vì đã được sử dụng sản phẩm đến 30 năm rồi.
Qua câu chuyện này có thể thấy sự khác nhau của tiền “bỏ ống” và tiền đầu tư là vậy đó! Tiền “bỏ ống” ở dạng tiết kiệm thì mức sinh lời rất nhỏ, còn tiền đầu tư có mức sinh lời cao hơn vì dòng tiền này luôn luân chuyển trực tiếp (Có thể hiểu thế này: Khi A đem 1000 đồng gởi tiết kiệm ngân hàng với lãi suất 6 đồng/tháng, ngân hàng đem tiền đó cho B vay với lãi suất 8 đồng/tháng, nghĩa là với số tiền của A thì ngân hàng hưởng mức chênh lệch 2 đồng/tháng, và 2 đồng này không trực tiếp chảy vào hoạt động sản xuất kinh doanh của B (người đang cần vốn). Nếu A mua cổ phiếu – trái phiếu của B, hoặc giả sử A trực tiếp cho B vay với lãi suất 7 đồng/tháng thì chắc chắn cả hai cùng có lợi thêm 1 đồng/tháng. Vấn đề ở đây là A và B có tin tưởng hợp tác như thế hay không, bởi vì thế mà các Quỹ Đầu Tư ra đời để hỗ trợ start up là một ví dụ, khi đó A gởi tiền đến Quỹ Đầu Tư và Quỹ Đầu Tư đó sẽ hỗ trợ vốn cho B hoạt động khi thấy kế hoạch gọi vốn của B khả thi và tiềm năng).
Một thực tế đáng buồn là chúng ta đã qua cái thời “chạy ăn từng bữa” lâu rồi nhưng tâm lý “làm kinh tế nhỏ” vẫn còn hiện hữu, đa phần do đói vốn nên quy mô hiệu quả cứ lè tè, đi vay ngân hàng thì cực khó, tìm đến người có vốn thì họ e ngại đầu tư,... Quá trình công tác về các miền quê mình vẫn thấy phần lớn nông dân đang làm VAC với ít con gà, vài luống rau, ít cây ăn quả và dăm ba con lợn, đầu ra nếu ít thì mang đến chợ còn nhiều hơn thì kêu thương lái. Mà nói đến thương lái thì tội cho người nông dân lắm! Với cái thế giới phẳng này thì thương lái họ luôn có hàng trăm mối, ai hàng đẹp chất lượng giá rẻ thì lấy còn không phải chờ dài cổ, rồi liên khúc giảm giá – bán rẻ – thua lỗ – chặt bỏ, treo chuồng,… Ôi cái vòng kim cô lẩn quẩn ấy lại khiến người nông dân đã khổ còn nghèo hơn, thương lắm! Nếu họ được hỗ trợ bài bản trong chuỗi sản xuất tiêu dùng thì có lẽ không đến nỗi nào, vì dẫu sao họ là 1 trong 3 đối tượng "làm chủ khi nằm ngủ tiền vẫn đẻ” đó các bạn! (1 là nhà đầu tư, 2 là người cho vay, 3 là người nông dân – Vì khi 3 người này đang ngủ thì họ vẫn có thêm thu nhập thụ động, những giá trị đầu tư – khoản tiền cho vay – vật nuôi cây trồng của họ vẫn đang lớn dần nên tiền của họ vẫn đẻ là vậy, khác xa với người làm công ăn lương nhiều lắm! Tỷ phú Warren Buffett từng nói rằng: "Nếu không tìm ra cách kiếm tiền trong khi ngủ, bạn sẽ phải làm việc cho đến khi chết").
Mình đã từng chỉ cho nhiều người cách làm kinh tế hiệu quả bằng nhiều mô hình, đặc biệt trong đó là tận dụng mặt nước có sẵn rồi dùng bè 2 tầng để nuôi lươn và cá chạch lấu (2 loại này từ lâu đã được mệnh danh là sâm dưới nước và Viagra biết bơi đó các bạn!), lươn và cá chạch lấu rất dễ nuôi mà hiệu quả kinh tế thì cao hơn nhiều lần so với các loại thủy sản nước ngọt khác, nhìn chúng có thể hơi đáng sợ với một số người, nhưng ở nhiều nơi chúng rất dễ tiêu thụ vì đã được làm sạch – cắt khúc – đóng gói gọn gàng trông rất bắt mắt. Với một số nông dân dù không có đất sản xuất nhưng mặt nước ao hồ đầm thiên nhiên luôn có sẵn, mình đã vận động chính quyền và doanh nghiệp địa phương hỗ trợ nông dân gần như mọi thứ, nhưng cái tâm lý “sợ ra biển lớn” nên rốt cuộc nhiều người không làm được, chỉ cho mấy người đang nuôi bè cá dạng truyền thống thì họ ngại thay đổi, nói doanh nghiệp đứng ra làm thì họ e ngại đủ điều, thế là thôi!
Mỗi dịp đi về qua miền sông nước, hoặc lắm lúc rảnh rỗi xem Google map thấy biết bao nhiêu mặt nước ao hồ đầm trên quê hương đang bỏ phí, lại thấy buồn. Vì rằng ngay cả những ao hồ sông suối của nhà nước thì hiện nay nhiều nơi chính quyền địa phương đang khuyến khích nuôi trồng thủy sản ở khu vực phù hợp (chẳng hạn nhà nước cho thuê diện tích mặt nước miễn phí hoặc với giá cực thấp để hỗ trợ nông dân). Có thể mọi người đã từng nghe nói “tấc đất tấc vàng” nên cứ mãi tranh nhau, còn bao nhiêu diện tích mặt nước dù to hay nhỏ cũng chẳng ai quan tâm là vậy! Ví dụ khi nhìn mặt nước mênh mông của Hồ Biển Lạc với dăm nhà bè nhỏ nhoi, mấy ai hiểu được “Vì đâu mình thua kém người?”
Lời kết: Mong sao một ngày những kiến thức – kinh nghiệm – tiềm lực của mỗi chúng ta được chia sẽ nhiều hơn trong thực tiễn, “dân giàu” thì mới “nước mạnh” được, mỗi con đường luôn cần có một người tiên phong mở lối, mỗi mét vuông mặt nước kia rồi sẽ biến “tấc vàng” cho những ai dám nghĩ dám làm – cho NHÀ ĐẦU TƯ hay cho NGƯỜI NÔNG DÂN cũng đều tốt cả, cuộc đời này dẫu thật khó tin nhau, nhưng đã dám tin – dám nghĩ – dám làm thì sẽ có cơ hội “Win – Win” để không còn thua kém người nữa!
- "Nếu muốn đi nhanh, hãy đi một mình. Nếu muốn đi xa, hãy đi cùng nhau"– Warren Buffet
Bình Long Đại Cát - Đôi điều chia sẽ.
Hiện nay rất nhiều người có ý tưởng thiết kế hồ cá koi và hồ bơi sinh thái thân thiện môi trường, đây là hai cách trang trí cảnh quan sân vườn không thể thiếu với những người yêu thiên nhiên và biết tận hưởng. Công ty Long Đại Cát nhận khảo sát – Tư vấn – Thiết kế – Thi công HỒ CÁ KOI và HỒ BƠI SINH THÁI cho khách hàng toàn quốc.
Sản phẩm và dịch vụ của công ty chúng tôi là chuyên bể cá koi và thiết kế bể bơi sinh thái, giúp khách hàng không phải STRESS vì cách lọc hồ cá koi hay cách nuôi cá koi, hoặc không phải STRESS vì bị ai đó trêu rằng “Làm hồ bơi mà lọc bằng hóa chất thì thà vô nhà đi tắm!”
Với khách hàng đang có nhu cầu:
Làm hồ mới: Công ty chúng tôi sẽ khảo sát mặt bằng (nếu cần thiết, hoặc khách hàng có thể gởi hình ảnh mặt bằng đến Zalo số 0908.125252), sau đó chúng tôi sẽ báo giá, tư vấn, thiết kế và thi công trọn gói – Hoặc chỉ phụ trách kỹ thuật (tức chỉ bao gồm tư vấn, thiết kế và hướng dẫn chi tiết cho khách hàng thi công phần thô, sau đó đến công trình lắp đặt vật tư, máy móc thiết bị cho hệ thống lọc hoàn chỉnh, vận hành, hướng dẫn sử dụng và bàn giao).
Cải tạo hồ cũ: Công ty chúng tôi sẽ khảo sát hồ hiện có của Quý khách (nếu ở xa khách hàng có thể gởi yêu cầu và hình ảnh hồ hiện có đến Zalo số 0908.125252), sau đó chúng tôi sẽ báo giá, tư vấn cách cải tạo sao cho đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm nhất.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực làm hồ cá koi và hồ bơi sinh thái, công ty chúng tôi đã phục vụ rất nhiều khách hàng trên mọi miền tổ quốc từ Cao Bằng – Hà Nội đến Bạc Liêu – Cà Mau, rất hi vọng Quý khách hàng một lần được biết đến hai chữ TÂM và TẦM của công ty Long Đại Cát, hân hạnh phục vụ Quý khách hàng.
Rất hân hạnh được tư vấn - báo giá và thiết kế thi công phục vụ Quý khách hàng!
Tham khảo các từ khóa được quan tâm và tìm kiếm trên Google: